Nalewka z pigwy – jak przygotować? Tradycyjny przepis krok po kroku

Co to jest nalewka z pigwy i dlaczego warto ją mieć w domowej spiżarni?

Nalewka z pigwy od wieków gości na tradycyjnych polskich stołach. To nie tylko smaczny likier, ale także naturalny eliksir zdrowia, stosowany przeciw przeziębieniom czy problemom trawiennym. Dzięki wysokiej zawartości witamin C, A i B, a także minerałów, pigwa doskonale wspomaga odporność, poprawia apetyt oraz działa rozgrzewająco.

Choć pigwa często mylona jest z pigwowcem, to warto wiedzieć, że różnią się one nieco smakiem i aromatem. Owoce pigwy są większe, bardziej soczyste i subtelniejsze w smaku. Idealnie nadają się do nalewek i dżemów. Z kolei pigwowiec charakteryzuje się wyrazistszym, bardziej kwaśnym smakiem, co także znajduje swoich smakoszy.

Składniki potrzebne do przygotowania nalewki z pigwy

Przygotowanie nalewki nie wymaga ani specjalistycznego sprzętu, ani trudnodostępnych składników. Oto co będzie Ci potrzebne:

• 1 kg dojrzałych owoców pigwy
• 500–700 g cukru (w zależności od preferowanej słodkości)
• 750 ml spirytusu 95% lub mieszanki spirytusu z wódką
• 1 laska cynamonu (opcjonalnie)
• 4–5 goździków (opcjonalnie)
• Skórka z jednej cytryny (opcjonalnie dla aromatu)

Ważne jest, aby używać tylko zdrowych i dojrzałych owoców pozbawionych plam czy uszkodzeń. Cukier można zastąpić miodem, co dodatkowo wzbogaci smak nalewki i nada jej jeszcze więcej właściwości zdrowotnych.

Jak przygotować nalewkę z pigwy krok po kroku?

Proces przygotowania nalewki z pigwy nie jest skomplikowany, ale wymaga cierpliwości i dokładności. Oto tradycyjny przepis krok po kroku:

Krok 1: Przygotowanie owoców

Owoce pigwy dokładnie umyj i osusz. Pokrój je na ćwiartki lub mniejsze kawałki, usuwając gniazda nasienne. Nie ma potrzeby obierania skórek — zawierają cenne olejki aromatyczne.

Krok 2: Maceracja z cukrem

Pokrojone owoce umieść w dużym słoju lub szklanym naczyniu i przesyp cukrem warstwami. Przykryj gazą lub lekko zakręć, by umożliwić fermentację. Odstaw w ciepłe, ale ciemne miejsce na około 7–10 dni, aż owoce puszczą sok. Codziennie potrząsaj naczyniem, by cukier równomiernie się rozpuścił.

Krok 3: Dodanie alkoholu

Po upływie zalecanego czasu dodaj do soku spirytus oraz ewentualnie przyprawy i skórkę cytrynową. Dokładnie wymieszaj i odstaw na 4–6 tygodni w ciemne miejsce. Co kilka dni wstrząsaj delikatnie słojem, aby składniki lepiej się połączyły.

Krok 4: Filtracja i dojrzewanie

Po zakończeniu maceracji przecedź nalewkę przez gęste sito lub gazę, a następnie filtrować przez filtr do kawy lub bibułę. Przelej do butelek z ciemnego szkła i szczelnie zamknij. Pozostaw do dojrzewania przez minimum 3 miesiące, choć najlepszy smak osiąga po 6–12 miesiącach.

Jak przechowywać nalewkę z pigwy?

Gotową nalewkę najlepiej przechowywać w chłodnym i ciemnym miejscu, np. w piwnicy, spiżarni lub w szafce kuchennej z dala od źródeł ciepła. Dzięki odpowiedniemu przechowywaniu nalewka nie tylko zachowa swoje właściwości, ale nawet zyska na smaku z upływem czasu — dojrzewając, staje się łagodniejsza, bardziej aromatyczna i kompleksowa w smaku.

Pamiętaj, że domowej roboty nalewki nie zawierają konserwantów, dlatego warto co jakiś czas sprawdzać, czy nie pojawiły się oznaki psucia, choć odpowiednio przygotowana i przechowywana nalewka może przetrwać wiele lat.

Jak pić nalewkę z pigwy i do czego ją wykorzystać?

Nalewkę z pigwy można spożywać jako aperitif — mała ilość przed posiłkiem wspomaga trawienie i pobudza apetyt. Świetnie sprawdzi się również zimą jako dodatek do herbaty zamiast cytryny. Jej lekko korzenny, słodko-kwaśny smak doskonale komponuje się z deserami, ciastami, lodami, a nawet mięsnymi daniami, którym dodaje wyrazistości.

W medycynie ludowej pigwówka wykorzystywana była również do leczenia przeziębień, kaszlu oraz problemów żołądkowych. Niewielka dawka może zadziałać rozgrzewająco, a dzięki właściwościom antybakteryjnym wspierać walkę z infekcjami.

Pigwa czy pigwowiec – co wybrać do nalewki?

Choć pigwa i pigwowiec to różne rośliny, obie nadają się do przygotowania nalewek. Pigwa, będąca większym owocem o delikatniejszym smaku, daje napój gładszy, bardziej subtelny, często wybierany przez początkujących. Pigwowiec natomiast, znacznie kwaśniejszy i bardziej intensywny, oferuje nalewkę wyrazistą, często o głębszym kolorze i aromacie – idealną dla smakoszy mocnych trunków.

Jeśli masz dostęp do obu tych składników, warto spróbować przygotować nalewki z każdego osobno i porównać efekty. Oba rodzaje mają swoje unikalne walory smakowe, które można podkreślić dodatkiem przypraw, takich jak cynamon, wanilia czy anyż.

Czy nalewka z pigwy rzeczywiście ma właściwości zdrowotne?

Choć nalewka zawiera alkohol, który sam w sobie nie jest lekiem, to jednak ekstrakty z pigwy i zawarte w niej naturalne substancje korzystnie wpływają na organizm. Pigwa bogata jest w witaminę C, flawonoidy, pektyny i olejki eteryczne, które wspierają odporność, poprawiają trawienie i mają działanie antybakteryjne.

W tradycyjnej medycynie ludowej nalewki z pigwy stosowano w niewielkich dawkach jako środek wspomagający leczenie gardła, chrypki, a także jako remedium na niestrawność i wzdęcia. Należy jednak pamiętać, że nalewka nie może zastąpić leków, a jedynie działać wspomagająco, zawsze z umiarem.